Szanowni Państwo,

Kolejne wyroki TSUE korzystne dla kredytobiorców wydał Trybunał na posiedzeniu w czwartek 15 czerwca 2023 r.

W czwartek 15 czerwca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał dwa orzeczenia w sprawach o następujących sygnaturach:

C-520/21 – orzeczenie Trybunału kluczowe w ostatnich latach i wybijające ostatecznie wszelką argumentację bankom, które uważały, że będą mogły żądać od kredytobiorców wynagrodzenia za korzystnie z kapitału. Banki tej retoryki używały w celu zniechęcenia kredytobiorców do walki o swoje prawa.

C-287/22 – w tym orzeczeniu Trybunał uznał, że w postępowaniu o ustalenie nieważności umowy kredytowej, w przypadku złożonego wniosku o zabezpieczenie poprzez wstrzymanie płatności rat, nie ma znaczenia czy kapitał został spłacony, czy też nie, ale co ważniejsze, Trybunał uznał, iż wyłączenie możliwości udzielenia takiego środka tymczasowego jest sprzeczne z dyrektywą 93/13.

Orzeczenia w sposób niekwestionowany kończą batalię banków o ostatnie kwestie, które miały znaczenie kluczowe dla prowadzonych postępowań i co ważniejsze stanowiły koronny argument banków dlaczego kredytobiorca nie powinien pozywać banku o stwierdzenie nieważności umowy kredytowej.

Na szerszą uwagę zasługuje wyrok w sprawie o sygnaturze C-520/21, do którego pełną treść orzeczenia zamieszczamy w linku tutaj:

Trybunał w wyroku uznał, iż przepisy dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że przepisy te:

  • nie stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą konsument ma prawo żądać od instytucji kredytowej rekompensaty wykraczającej poza zwrot miesięcznych rat i kosztów zapłaconych z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty, pod warunkiem poszanowania celów dyrektywy 93/13 i zasady proporcjonalności, oraz
  • stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty.

W dużym uproszczeniu Trybunał doszedł do wniosku, że tak jak w przypadku kredytobiorcy, kredytobiorca może żądać od instytucji finansowej rekompensaty, która wykroczy poza roszczenie o zwrot kosztów poniesionych w związku z obsługą nieważnej umowy, tak w przypadku roszczenia instytucji finansowej o wynagrodzenie za korzystnie z kapitału (rekompensata banku), przepisy nie dają uprawnienia do tego żądania.

Poświęcając natomiast uwagę wyrokowi w sprawie o sygnaturze C-287/22 (pełna treść orzeczenia znajduje się w linku tutaj), Trybunał stwierdził, iż przepisy dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie orzecznictwu krajowemu, zgodnie z którym sąd krajowy może oddalić złożony przez konsumenta wniosek o zastosowanie środków tymczasowych mających na celu zawieszenie, w oczekiwaniu na ostateczne rozstrzygnięcie w przedmiocie unieważnienia zawartej przez tego konsumenta umowy kredytu ze względu na to, że owa umowa kredytu zawiera nieuczciwe warunki, spłaty rat miesięcznych należnych na podstawie wspomnianej umowy kredytu, w sytuacji gdy zastosowanie takich środków tymczasowych jest konieczne dla zapewnienia pełnej skuteczności tego orzeczenia.

Nie sposób nie wspomnieć, iż pytanie dotyczyło Getin Banku, niemniej odpowiedź na pytanie dotyczy wszystkich zainteresowanych i w odniesieniu do wszystkich banków. Trybunał zwrócił w tym orzeczeniu uwagę, iż konieczność zarządzenia takiego środka może ujawnić się między innymi wówczas, gdy istnieje ryzyko, że przez cały czas trwania postępowania sądowego, które może okazać się czasochłonne, kredytobiorca będzie płacić raty, spłatami przewyższając wysokość świadczenia faktycznie należnego bankowi i równego sumie wypłaconego kapitału.

Orzeczenie, jak wskazano powyżej będzie miało odniesienie do wszystkich banków, niemniej znaczenie praktyczne znajdzie głównie w odniesieniu do spraw przeciwko Getin Bank, znajdującego się w restrukturyzacji, albowiem to w tej sytuacji oddalenie wniosku o zabezpieczenie uczyniłoby co najmniej w części, że orzeczenie końcowe w sprawie byłoby nieskuteczne i niemożliwe do wyegzekwowania.

Podsumowując, wyrok Trybunału rozwieje zapewne wątpliwości, które dotyczą zasadności wniosków o zabezpieczenie w sprawach prowadzonych przeciwko Getin Bank, albowiem jak pokazuje praktyka orzecznicza, aktualnie sądy różnie orzekają w przedmiocie wniosków o zabezpieczenie. Liczymy na to, że sądy chętniej i w sposób ujednolicony będą udzielały takich zabezpieczeń kredytobiorcom, którzy decydują się na walkę z bankiem.

Nie czekaj, skorzystaj z przycisku poniżej i wyślij nam umowę do bezpłatnej i niezobowiązującej analizy.

Spodobał Ci się wpis? Zobacz podobne artykuły:

Rafał Olejnik

Rafał Olejnik

Adwokat, Partner zarządzający kancelarią Dowlegal. Wieloletni praktyk. Doradca zarządów wielu spółek, w tym spółek notowanych na giełdzie papierów wartościowych. Pasjonat ochrony interesów członków zarządu (czasem jednak stający po drugiej stronie) oraz właścicieli działalności gospodarczych, który stoi na stanowisku, że priorytetem dla każdego przedsiębiorcy powinna być konieczność ochrony tak interesu spółki, którą zarządza, jak też, a może przede wszystkim, interesu osobistego.