„Czy występowanie na drogę sądową przeciwko bankowi warto odwlekać do czasu podjęcia przez Sąd Najwyższy uchwały w sprawie III CZP 11/21?”

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego zwrócił się do pełnego składu Izby Cywilnej SN z wnioskiem o podjęcie uchwały rozstrzygającej najważniejsze zagadnienia związane z problematyką kredytów denominowanych i indeksowanych w walutach obcych, głównie we franku szwajcarskim. Jednakże pracę nad uchwałą, która początkowo miała zostać podjęta 25 marca 2021 roku, do tej pory nie zostały jeszcze zakończone i w chwili obecnej nieznana jest nawet przybliżona data kolejnego posiedzenia SN w tej sprawie. W tym czasie wielu kredytobiorców może zmagać się z dylematem, czy występować teraz na drogę sądową, czy należy poczekać na rozstrzygającą wszelkie wątpliwości uchwałę SN.

Wbrew pozorom pytania Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego nie dotyczą wszystkich kwestii związanych ze zgodnością z prawem umów denominowanych i indeksowanych do waluty obcej, gdyż wadliwości tych umów dopatrują się jedynie nieograniczonej swobodzie banku w ustalaniu kursów kupna i sprzedaży waluty obcej, które są stosowane do przeliczeń zobowiązań wynikających z umowy. W konsekwencji całkowicie zostały tam pominięte kwestie dotyczące naruszenia przez te umowy art. 353 (1) kodeksu cywilnego oraz art. 69 ust. 1 Prawa bankowego oraz właściwego poinformowania konsumenta o ryzyku związanym z zawarciem umowy denominowanej lub indeksowanej kursem waluty obcej.

O pytaniach Pierwszego Prezesa SN pisaliśmy już w naszym poprzednim wpisie (https://walkaofranka.pl/czy-i-jak-zmieni-sie-sytuacja-kredytobiorcow-w-zwiazku-z-rozstrzygnieciem-zagadnien-prawnych-istotnych-dla-kredytow-denominowanych-i-indeksowanych/). Nie wchodząc szczegółowo w ich treść należy stwierdzić, że podniesione w pytaniach kwestie zostały obecnie rozstrzygnięte przez dotychczasowe orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Sądu Najwyższego. Wynika z niego, że postanowienia umowne przyznające bankowi nieograniczoną swobodę w określaniu kursu kupna i sprzedaży waluty obcej są klauzulami niedozwolonymi określającymi główne świadczenia stron, przez co nie wiążą one kredytobiorcy od momentu zawarcia umowy. W konsekwencji takie umowy są nieważne z mocy prawa od samego początku, jednakże konsument może w drodze wolnej i świadomej zgody wyrazić wolę zmiany niedozwolonego postanowienia umownego, co następczo doprowadzi do konwalidacji takiej umowy. Unijny Trybunał sprzeciwił się również potencjalnemu roszczeniu banku o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału jako całkowicie wypaczającemu skutek odstraszający dyrektywy 93/13 oraz obliczaniu terminów przedawnienia kredytobiorcy w okresie, gdy nie ma on świadomości o wadliwości umowy, co w praktyce pozwoli dochodzić wszystkich kwot wpłaconych na rzecz banku z tytułu wykonywania nieważnej umowy.

Obecnie sądy powszechne, w zdecydowanej większości na etapie postępowania apelacyjnego, zawieszają postępowania do momentu rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy powyższych zagadnień. Ze względu, że zawieszenie postępowania następuje jedynie przed momentem wyrokowania, i to głównie w drugiej instancji, nie powinno się zwlekać z możliwością pozwania banku. Nawet gdy podjęcie uchwały nastąpi za kilka/kilkanaście miesięcy, to przez ten czas sąd pierwszej instancji może przeprowadzić postępowanie dowodowe i dopiero przed wydaniem wyroku zawiesić postępowanie. Zawieszenie postępowania od razu po wpływie pozwu do sądu będzie uznane za przedwczesne, a ewentualne postanowienie w tym przedmiocie można zaskarżyć do sądu drugiej instancji, który z pewnością je uchyli.

Należy pamiętać również o odsetkach ustawowych za opóźnienie, które przysługują kredytobiorcy po skierowaniu do banku wezwania do zapłaty z tytułu nieważności umowy kredytu. Odkładanie na przyszłość jego skierowania może doprowadzić do skutku, że kredytobiorca uzyska od banku znaczne mniejsze odsetki, ponieważ po podjęciu uchwały sprawy frankowe prawdopodobnie będą rozstrzygane zdecydowanie szybciej. Natomiast ewentualne zawieszenie postępowania przełoży się na zwiększenie czasu trwania postępowania, co zwiększy także wysokość odsetek.

W kancelarii Dowlegal toczymy aktualnie blisko 150 spraw frankowych. Pierwszą sprawę złożyliśmy do sądu na początku 2017 r. Zachęcamy naszych czytelników do przesłania umowy kredytowej celem niezobowiązującej analizy.

Jeżeli po przeczytaniu tego wpisu uważasz, że może on pomóc innym osobom, mamy prośbę o jego udostępnienie, co na pewno będzie dla nas stanowiło zdecydowaną motywację do dalszego rozwoju tego miejsca…

Spodobał Ci się nasz artykuł? Przeczytaj podobne wpisy

Rafał Olejnik

Rafał Olejnik

Adwokat, Partner zarządzający kancelarią Dowlegal. Wieloletni praktyk. Doradca zarządów wielu spółek, w tym spółek notowanych na giełdzie papierów wartościowych. Pasjonat ochrony interesów członków zarządu (czasem jednak stający po drugiej stronie) oraz właścicieli działalności gospodarczych, który stoi na stanowisku, że priorytetem dla każdego przedsiębiorcy powinna być konieczność ochrony tak interesu spółki, którą zarządza, jak też, a może przede wszystkim, interesu osobistego.